Connect with us

Hastalık

Büyük tehlike: ‘Uyku Apnesi’

Maksat Sağlık

Yayınlandı

:

Uyku apnesi, uyku esnasında solunumun durması olarak tanımlanıyor. Uyku apnesi sendromunda, uyku sırasında birkaç saniye süren geçici boğulmalar yaşanabiliyor. Bu boğulma anında kandaki oksijen seviyesi düşerek, beynin uyanmasını sağlar. Beyin solunum fonksiyonlarının durduğunu haber vermek için vücudu uyandırır.

Uyku apnesi problemi olan kişiler gece birkaç defa uyanabilir, bu durum da tekrarlayan zaman dilimleri içinde kişide yorgunluk ve halsizlik hissine neden olur. Uzmanlar, yeterli süre uyuduğunu düşünüp yorgun kalkanlar ve gün içinde halsiz gezen ve uykusu gelen kişilerde uyku apnesi sendromunun araştırılması gerektiğine dikkat çekiyor.

Nedenleri neler?

Uyku apnesi sendromu nedenlerine göre, santral (merkezi), obstrüktif (tıkayıcı) ve bu ikisinin birlikte görüldüğü karma tip olmak üzere üç farklı başlık altında değerlendiriliyor. Santral uyku apnesi sendromunda beynin nefes al komutu vermediği ve solunumun beyin kaynaklı durduğu uykuda solunum bozukluğuna deniyor.

Tıkayıcı uyku apnesi sendromunda ise genellikle üst solunum yolunun büyümüş bademcikler, yumuşak damak sarkması veya kiloya bağlı olarak daralmasından kaynaklanıyor. Tıkayıcı uyku apnesi sendromu erkeklerde daha sık görülmesine rağmen, kadınlarda da menopoz döneminde kendini gösterebilmekte.

Uyku apnesi uyku sırasında solunumun kesintilere uğramasına neden oluyor. Uyku apnesi sendroumu; yüksek sesle horlayan, aşırı kilolu, yüksek tansiyonlu, burun veya boğaz bozukluğu olan kişilerde daha fazla görülürken, kanda düşük seviyelerde oksijen ve yüksek seviyelerde karbondioksite neden oluyor.

Uzmanlar, uyku apnesine yol açabilecek bazı durumları ise;

Başka bir uyku bozukluğuna bağlı rahatsızlıklar

Üst solunum yollarına bağlı hastalıklar

İlaç kullanımı

Madde bağımlılığı

Aşırı kilolu olmak

Büyümüş adenoidlerdir (geniz eti) olarak sıralıyor.

Uyku apnesinin belirtileri neler?

Uyku apnesinin başlıca belirtileri arasında uykuda solunum durması gelmekte. Bu hastalığa sahip kişilerin çoğu gece uykularında solunumların durduğunu fark etmezler bile. Vücut solunum yapmayı durdurunca beyin uyandırma komutu verir. Uyku apnesine sahip kişiler gece defalarca uyanabilir fakat bunu fark etmeyebilirler.

Uyku apnesine sahip olan kişilerde görülen olası belirtileri; gündüz uykusuzluk, baş ağrısı, sinirlilik, konsantrasyon eksikliği, hafıza sorunları, horlama, boğaz ağrısı, ağız kuruluğu, yüksek tansiyon, kalp ritim bozukluğu olarak sıralanıyor.

Tanı Yöntemleri

Uyku ile uzun dönemde şikâyetleri olan kişilerin en kısa sürede bir doktora görünmeleri gerekiyor.  Uyku apnesi şüphesi halinde genellikle istenen test halk arasında uyku testi olarak bilinen polisomnografi.

Uyku laboratuvarında vücuda yerleştirilen elektrotlarla hastanın uykusu izlenmesiyle uygulanan bu test, uyku apnesi tansının konmasında faydalı olduğu gibi, apnenin hangi çeşit olduğunun tespit edilmesinde de işe yarıyor. Eğer kişinin, bir saatlik zaman diliminde beşten fazla kez solunumu durmuşsa o kişiye uyku apnesi tanısı konulabiliyor.

Yaşam tarsınızı değiştirmeniz önemli

Uyku apnesi, tedavi edilmesi gereken ciddi bir uyku bozukluğu olduna dikkat çeken uzmanlar, tedavisinin ise, apne çeşidine, apnenin derinliğine ve kişinin solunum yollarının özelliğine göre çeşitlendiğini ifade ediyor.

Uyku apnesi hastası olan kişilere yaşam tarzlarında da değişiklik yapmaları önerilmekte. Horlamanın azaltılması ve uyku apnesi semptomlarınızı iyileşmesi için kişilerin yaşam tarzında yapacakları değişikliklerde son derece önemli. Horlama veya uyku apnesi sendromu yaşayan kişilere öncelikle sigara ve alkolü bırakmaları, kilolarını kontrol altına almaları, düzenli olarak spor yapmaları, uykudan hemen önce ağır yemekler yememeleri, yan pozisyonda uyumaları gibi basit ama hayatlarını kolaylaştırmayı sağlayan önerilerde bulunuyor.

Hastalık

Yüksek Kan Basıncı (Hipertansiyon) Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey (4)

Maksat Sağlık

Yayınlandı

:

Tarafından

Hamilelik sırasında yüksek tansiyon

Hipertansiyonu olan kadınlar, duruma rağmen sağlıklı bebekler doğurabilir. Ancak hamilelik sırasında yakından izlenmezse ve yönetilmezse hem anne hem de bebek için tehlikeli olabilir.

Yüksek tansiyonu olan kadınların komplikasyon geliştirme olasılığı daha yüksektir. Örneğin, hipertansiyonu olan hamile kadınlar, böbrek fonksiyonlarında azalma yaşayabilir. Hipertansiyonlu annelerden doğan bebeklerin doğum ağırlığı düşük olabilir veya erken doğabilirler.

Bazı kadınlar hamilelikleri sırasında hipertansiyon geliştirebilir. Birkaç tür yüksek tansiyon problemi gelişebilir. Bebek doğduktan sonra durum genellikle kendini tersine çevirir. Hamilelik sırasında gelişen hipertansiyon, yaşamın ilerleyen dönemlerinde hipertansiyon gelişme riskinizi artırabilir.

Preeklampsi (Gebelik Zehirlenmesi)

Bazı durumlarda, hipertansiyonu olan hamile kadınlar, hamilelikleri sırasında preeklampsi geliştirebilirler. Bu yüksek kan basıncı durumu böbrek ve diğer organ komplikasyonlarına neden olabilir. Bu, idrarda yüksek protein seviyelerine, karaciğer fonksiyonlarında sorunlara, akciğerlerde sıvıya veya görsel sorunlara neden olabilir.

Bu durum kötüleştikçe anne ve bebek için riskler artar. Preeklampsi, nöbetlere neden olan eklampsiye yol açabilir. Hamilelikteki yüksek tansiyon sorunları, dünyada anne ölümünün önemli bir nedeni olmaya devam etmektedir. Bebek için komplikasyonlar arasında düşük doğum ağırlığı, erken doğum ve ölü doğum yer alır.

Preeklampsiyi önlemenin bilinen bir yolu yoktur ve durumu tedavi etmenin tek yolu bebeği doğurtmaktır. Bu durumu hamileliğiniz sırasında geliştirirseniz, doktorunuz sizi komplikasyonlar açısından yakından izleyecektir.

Yüksek tansiyonun vücut üzerindeki etkileri nelerdir?

Hipertansiyon genellikle sessiz bir durum olduğundan, semptomlar belirgin hale gelmeden önce vücudunuza yıllarca zarar verebilir. Hipertansiyon tedavi edilmezse ciddi, hatta ölümcül komplikasyonlarla karşılaşabilirsiniz.

Hipertansiyonun komplikasyonları aşağıdakileri içerir.

Hasarlı arterler

Sağlıklı arterler esnek ve güçlüdür. Kan sağlıklı atardamarlardan ve damarlardan serbestçe ve engellenmeden akar.

Hipertansiyon, arterleri daha sert, daha sıkı ve daha az elastik hale getirir. Bu hasar, diyet yağlarının arterlerinizde birikmesini ve kan akışını kısıtlamasını kolaylaştırır. Bu hasar, kan basıncının artmasına, tıkanmalara ve nihayetinde kalp krizi ve felce neden olabilir.

Hasarlı kalp

Hipertansiyon kalbinizin çok çalışmasına neden olur. Kan damarlarınızdaki artan basınç, kalbinizin kaslarını sağlıklı bir kalbin olması gerekenden daha sık ve daha fazla kuvvetle pompalamaya zorlar.

Bu, kalbin büyümesine neden olabilir. Büyümüş bir kalp, aşağıdakiler için riskinizi artırır:

  • kalp yetmezliği
  • aritmiler
  • ani kalp ölümü
  • kalp krizi

Hasarlı beyin

Beyniniz, düzgün çalışması için sağlıklı bir oksijen bakımından zengin kana güvenir. Yüksek tansiyon beyninizin kan kaynağını azaltabilir:

Beyne giden kan akışının geçici olarak tıkanmasına geçici iskemik ataklar (TIA’lar) denir .

Kan akışının önemli ölçüde tıkanması beyin hücrelerinin ölmesine neden olur. Bu, felç olarak bilinir.

Kontrolsüz hipertansiyon, hafızanızı ve öğrenme, hatırlama, konuşma ve akıl yürütme becerinizi de etkileyebilir. Hipertansiyonu tedavi etmek genellikle kontrolsüz hipertansiyonun etkilerini silmez veya tersine çevirmez. Bununla birlikte, gelecekteki sorunlar için riskleri azaltır.

OKUMAYA DEVAM ET

Hastalık

Yüksek Kan Basıncı (Hipertansiyon) Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey (3)

Maksat Sağlık

Yayınlandı

:

Tarafından

Yüksek tansiyon için ev ilaçları

Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri, hipertansiyona neden olan faktörleri kontrol etmenize yardımcı olabilir. İşte en yaygın ev ilaçlarından bazıları.

Sağlıklı bir diyet geliştirmek

Yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olmak için kalp-sağlıklı beslenme hayati önem taşır. Kontrol altındaki hipertansiyonu yönetmek ve komplikasyon riskini azaltmak için de önemlidir. Bu komplikasyonlar arasında kalp hastalığı, felç ve kalp krizi bulunur.

Kalp-sağlıklı beslenme, aşağıdakileri içeren yiyecekleri vurgular:

  • meyveler
  • sebzeler
  • tam tahıllar
  • balık gibi yağsız proteinler
  • fiziksel aktiviteyi artırmak

Sağlıklı bir kiloya ulaşmak, fiziksel olarak daha aktif olmayı da içermelidir. Egzersiz, kilo vermenize yardımcı olmanın yanı sıra stresi azaltmaya, kan basıncını doğal olarak düşürmeye ve kardiyovasküler sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olabilir.

Her hafta 150 dakika orta düzeyde fiziksel aktivite yapmayı hedefleyin. Bu, haftada beş kez yaklaşık 30 dakika.

Sağlıklı bir kiloya ulaşmak

Aşırı kiloluysanız veya obezseniz, kalp-sağlıklı beslenme ve artan fiziksel aktivite yoluyla kilo vermek kan basıncınızı düşürmenize yardımcı olabilir.

Stresle başa çıkma

Egzersiz, stresi yönetmenin harika bir yoludur. Diğer aktiviteler de yardımcı olabilir. Bunlar şunları içerir:

  • meditasyon
  • derin nefes
  • masaj
  • kas gevşemesi
  • yoga veya tai chi

Bunların hepsi kanıtlanmış stres azaltıcı tekniklerdir. Yeterli uyku almak da stres seviyelerini azaltmaya yardımcı olabilir.

Daha temiz bir yaşam tarzı benimsemek

Sigara içiyorsanız bırakmayı deneyin. Tütün dumanındaki kimyasallar vücut dokularına zarar verir ve kan damarı duvarlarını sertleştirir.

Düzenli olarak çok fazla alkol tüketiyorsanız veya alkol bağımlılığınız varsa, içtiğiniz veya tamamen bıraktığınız miktarı azaltmak için yardım isteyin. Alkol kan basıncını yükseltebilir.

Yüksek tansiyonu olan kişiler için diyet önerileri

Hipertansiyonu tedavi etmenin ve olası komplikasyonları önlemenin en kolay yollarından biri diyetinizdir. Yedikleriniz hipertansiyonu hafifletmek veya ortadan kaldırmak için uzun bir yol kat edebilir.

İşte hipertansiyonlu kişiler için en yaygın beslenme önerilerinden bazıları.

Daha az et, daha çok bitki ye

Bitki bazlı bir diyet, lifi artırmanın ve süt ürünleri ve etten aldığınız sodyum ve sağlıksız doymuş ve trans yağ miktarını azaltmanın kolay bir yoludur. Yediğiniz meyve, sebze, yapraklı yeşillik ve tam tahılların sayısını artırın. Kırmızı et yerine balık, kümes hayvanları veya tofu gibi daha sağlıklı yağsız proteinleri tercih edin.

Diyetteki sodyumu azaltın

Hipertansiyonu olan ve kalp hastalığı riski yüksek olan kişilerin günlük sodyum alımını günde 1.500 miligram ile 2.300 miligram arasında tutmaları gerekebilir. Sodyumu azaltmanın en iyi yolu, taze yiyecekleri daha sık pişirmektir. Genellikle sodyum oranı çok yüksek olan restoran yiyeceklerini veya önceden paketlenmiş yiyecekleri yemekten kaçının.

Tatlıları azaltın

Şekerli yiyecekler ve içecekler boş kalori içerir, besin içeriği yoktur. Tatlı bir şey istiyorsanız, taze meyve veya şekerle pek tatlandırılmamış az miktarda bitter çikolata yemeyi deneyin. Düzenli olarak bitter çikolata yemenin kan basıncını düşürebileceğini bilin.

OKUMAYA DEVAM ET

Hastalık

Yüksek Kan Basıncı (Hipertansiyon) Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey (2)

Maksat Sağlık

Yayınlandı

:

Tarafından

Yüksek tansiyon teşhisi

Kan basıncınız yükselirse, doktorunuz birkaç gün veya hafta boyunca daha fazla ölçüm yapmanızı isteyebilir. Hipertansiyon teşhisi nadiren sadece bir okumadan sonra verilir. Doktorunuzun devam eden bir sorunun kanıtını görmesi gerekir. Bunun nedeni, çevrenizin, doktorun ofisinde olduğunuzda hissedebileceğiniz stres gibi kan basıncının artmasına katkıda bulunabilmesidir. Ayrıca kan basıncı seviyeleri gün boyunca değişir.

Kan basıncınız yüksek kalırsa, doktorunuz muhtemelen altta yatan koşulları ekarte etmek için daha fazla test yapacaktır. Bu testler şunları içerebilir:

  • idrar tahlili
  • kolesterol taraması ve diğer kan testleri
  • bir elektrokardiyogram ile kalbinizin elektriksel aktivitesinin testi (EKG, bazen EKG olarak da anılır)
  • kalbinizin veya böbreklerinizin ultrasonu

Bu testler, doktorunuzun yüksek tansiyonunuza neden olan ikincil sorunları belirlemesine yardımcı olabilir. Ayrıca, yüksek tansiyonun organlarınız üzerindeki etkilerine de bakabilirler.

Bu süre zarfında doktorunuz hipertansiyonunuzu tedavi etmeye başlayabilir. Erken tedavi, kalıcı hasar riskinizi azaltabilir.

Yüksek tansiyon ölçümleri nasıl anlaşılır?

İki sayı bir kan basıncı ölçümü gösterir:

Sistolik basınç: Bu ilk veya en üst sayıdır. Kalbiniz attığında ve kan pompaladığında arterlerinizdeki basıncı gösterir.

Diyastolik basınç: Bu ikinci veya en alttaki sayıdır. Kalp atışları arasındaki atardamarlarınızdaki basıncın okunmasıdır.

Beş kategori, yetişkinler için kan basıncı ölçümlerini tanımlar:

Sağlıklı: Sağlıklı bir kan basıncı okuması 120/80 milimetre civadan (mm Hg) azdır.

Yükseltilmiş: Sistolik sayı 120 ile 129 mm Hg arasındadır ve diyastolik sayı 80 mm Hg’den azdır. Doktorlar genellikle yüksek tansiyonu ilaçla tedavi etmezler. Bunun yerine, doktorunuz sayılarınızı düşürmeye yardımcı olmak için yaşam tarzı değişikliklerini teşvik edebilir.

Evre 1 hipertansiyon: Sistolik sayı 130 ila 139 mm Hg arasında veya diyastolik sayı 80 ila 89 mm Hg arasındadır.

Evre 2 hipertansiyon: Sistolik sayı 140 mm Hg veya daha yüksektir veya diyastolik sayı 90 mm Hg veya daha yüksektir.

Hipertansif kriz: Sistolik sayı 180 mm Hg’nin üzerindedir veya diyastolik sayı 120 mm Hg’nin üzerindedir. Bu aralıktaki kan basıncı acil tıbbi müdahale gerektirir. Kan basıncı bu kadar yüksek olduğunda göğüs ağrısı, baş ağrısı, nefes darlığı veya görsel değişiklikler gibi semptomlar ortaya çıkarsa, acil serviste tıbbi bakıma ihtiyaç vardır.

Bir basınç manşeti ile bir kan basıncı ölçümü alınır. Doğru bir okuma için, uyan bir manşonunuz olması önemlidir. Uygun olmayan bir manşet yanlış okumalar verebilir.

Kan basıncı ölçümleri çocuklar ve gençler için farklıdır. Kan basıncını izlemeniz istenirse, çocuğunuzun doktoruna çocuğunuzun sağlıklı aralıklarını sorun.

Yüksek tansiyon için tedavi seçenekleri

Bir dizi faktör doktorunuzun sizin için en iyi tedavi seçeneğini belirlemesine yardımcı olur. Bu faktörler, hangi tip hipertansiyona sahip olduğunuzu ve hangi nedenlerin tanımlandığını içerir.

Birincil hipertansiyon tedavi seçenekleri

Doktorunuz size birincil hipertansiyon teşhisi koyarsa, yaşam tarzı değişiklikleri yüksek tansiyonunuzu düşürmenize yardımcı olabilir. Yaşam tarzı değişiklikleri tek başına yeterli değilse veya etkili olmayı bırakırsa, doktorunuz ilaç yazabilir.

İkincil hipertansiyon tedavi seçenekleri

Doktorunuz hipertansiyonunuza neden olan altta yatan bir sorunu keşfederse, tedavi bu diğer duruma odaklanacaktır. Örneğin, almaya başladığınız bir ilaç kan basıncının artmasına neden oluyorsa, doktorunuz bu yan etkiye sahip olmayan diğer ilaçları deneyecektir.

Bazen, altta yatan nedenin tedavisine rağmen hipertansiyon kalıcıdır. Bu durumda doktorunuz, kan basıncınızı düşürmeye yardımcı olmak için yaşam tarzı değişiklikleri geliştirmek ve ilaçlar reçete etmek için sizinle birlikte çalışabilir.

Hipertansiyon için tedavi planları sıklıkla gelişir. İlk başta işe yarayan şey zamanla daha az yararlı hale gelebilir. Doktorunuz tedavinizi iyileştirmek için sizinle birlikte çalışmaya devam edecektir.

OKUMAYA DEVAM ET

Trendler